Zaterdag 9 september open dag tijdens open monumentendag 2023
De bunker (S-post “Burgh”) op Westenschouwen is één van de ca. 6 “Beschermd Onderkomen” behorende bij een Stationaire meetpost van de dienst ABC van de Bescherming Bevolking.
In 1958 werd de ABC dienst opgericht als onderdeel van de Bescherming Bevolking. De bedoeling was de bestrijding van Atomaire, Biologische en Chemische aanvallen, al lag de nadruk met name op de “A component”.
Op een aantal hoge objecten, met name in het oosten en Zuiden van Nederland werden de zogenaamde “S posten” ingericht voor het uitvoeren van metingen nadat een kernbom zou zijn afgevuurd. De metingen bestonden uit plaatsbepaling, het meten van de drukgolf, de directe straling en de “fall-out” (radioactief stof wat neerslaat). Bij een dreiging zouden de meettorens in ploegendienst worden bemand door steeds drie BB vrijwilligers uit de omgeving. Na hun dienst zouden deze mensen gewoon thuis slapen en afgelost worden door drie nieuwe mensen.
De betonnen uitkijktoren op Westenschouwen, gebouwd op de twee reinwaterkelders van het waterleidingsbedrijf, was één van deze S posten.
In het geval er daadwerkelijk een atoomaanval zou zijn, dan hadden de BB mensen op de uitkijktoren geen enkele bescherming en daarom werd in 1968 een ondergrondse schuilplaats voor drie personen gebouwd als bescherming tegen radio-actieve neerslag. Met een wanddikte van ca. 25 cm was de bunker niet echt bestand tegen schokgolven maar dat was ook niet de gedachte.
De bunker werd alleen gebruikt tijdens oefeningen en als er een dreiging was van een atoombom. Gewoonlijk was de bunker dus op slot. Nadat de bunker een keer was gekraakt door toeristen en alle noodvoorraden waren opgegeten, is besloten de inventaris onder te brengen op het pompstation 300 meter verderop. Bij een dreiging moest de bunker dus worden ingericht en alle spullen worden gedragen vanuit het pompstation.
In 1985 is de BB opgeheven. De taken en de bezittingen van de BB zijn toen overgegaan naar het Rode kruis en naar de Regionale Brandweren. Het idee was dat de Regionale Brandweer de rampenbestrijding zou coördineren (Brandweerwet 1985).
Na de ontmanteling van de BB in 1985 is de bunker lange tijd gesloten geweest. In 2007 is hij geopend en voor het publiek op de landelijke monumentendag (de tweede zaterdag van de maand september) toegankelijk. Komende editie is zaterdag 9 september 2023. Op verzoek kan hij ook voor groepen worden opengesteld.
Voor een verder uitleg en een impressie klik hier (pdf) (update nov 2022).
De collega’s van Stichting Cultureel erfgoed Koude Oorlog (SCEKO) maakten een mooie opname welke een goed beeld hoe de bunker zou zijn gebruikt. Deze film speelt zich af op het hoogtepunt van de koude oorlog wanneer de dreiging hoog is en de meetpost wordt opgetuigd. De film is hier te zien.